Εναλλακτικές Θεραπείες - Τάντρας
-Η ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΙΑΣ-
του Tζάμγκον Κόνγκτρουλ Ρίνποτσε
Οι Βουδιστικές διδασκαλίες μπορούν να διαιρεθούν στο μονοπάτι των Σούτρα και στο μονοπάτι των Τάντρα. Το πρώτο βασίζεται στις αιτίες και το δεύτερο στο αποτέλεσμα. Και τα δυο χρησιμοποιούν από ένα μονοπάτι για να μας απελευθερώσουν από τις δυαδικές απόψεις και να μας φθάσουν στο επίπεδο της απελευθέρωσης.
Στο μονοπάτι των Σούτρα, πρώτα αναλύεται η αιτία για την δυαδική άποψη. Ανακαλύπτουμε ότι η ρίζα αυτής είναι η προσκολλημένη σ’ ένα “εγώ’’ άγνοιά μας. Τότε προχωρούμε σε παραπέρα ανάλυση. Όμως από που προέρχεται αυτή η ιδέα; Ποια είναι η ουσία της προσκόλλησης σε ένα εγώ; Ποια είναι τα σημάδια του; Ποια είναι η αιτία του, κ.λ.π; Τελικά, ερχόμαστε στο συμπέρασμα ότι η προσωπική μας ταυτότητα δεν έχει αληθινή ύπαρξη. Στο μονοπάτι των Σούτρα, αρχίζουμε με την κατανόηση ότι τώρα είμαστε σε ένα επίπεδο γεμάτο από δυστυχία και ψάχνουμε την αιτία αυτής της δυστυχίας. Ανακαλύπτουμε ότι η αιτία είναι οι διάφορες πράξεις που κάναμε στο παρελθόν. Αναρωτιόμαστε τι μας οδήγησε σ’ αυτές τις πράξεις και στα καρμικά τους αποτελέσματα. Ανακαλύπτουμε ότι η αιτία είναι τα ενοχλητικά συναισθηματά μας, που και αυτά προκλήθηκαν από τις δυϊστικές απόψεις μας και την προσκόλλησή μας σ’ ένα “εγώ’’. Έτσι, ερχόμαστε στο σημείο όπου αναγνωρίζουμε ότι η προσκόλληση στο “εγώ’’ είναι η αιτία όλων των εμπειριών μας.
Βασιζόμενοι σ’ αυτή την κατανόηση ακολουθούμε το μονοπάτι των Σούτρα που κυρίως περιλαμβάνει τους κανόνες πειθαρχίας σχετικά με το σώμα και το λόγο. Επίσης κατανοούμε την αμοιβαία αλληλεξάρτηση όλων των πραγμάτων και ότι αυτά δεν υπάρχουν από μόνα τους. Τρίτο προσπαθούμε να πετύχουμε μία αγαθοεργή στάση απέναντι στα άλλα όντα.
Για αυτό το λόγο προσεγγίζουμε το μονοπάτι των Σούτρα αναλύοντας τα πράγματα και ερευνώντας τις αιτίες. Βασιζόμενοι πάνω στην κατανόηση που προκύπτει απ’ αυτό, εφαρμόζουμε διαφορετικές μεθόδους. Φθάνουμε στο σημείο όπου απελευθε-ρωνόμαστε από την δυστυχία. Επιτυγχάνουμε την απελευθέρωση και το επίπεδο της πανσοφίας. Παρ’ όλα αυτά, αυτός ο δρόμος είναι πολύ μακρύς. Λέγεται ότι το μονοπάτι των Σούτρα χρειάζεται τρία ατέλειωτα κάλπα1 για να πετύχει την βουδότητα.
Στο μονοπάτι των Τάντρα, την Βαρτζαγιάνα, προχωρούμε με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο. Δεν αναλύουμε αιτίες, δουλεύουμε άμεσα με τις προσωπικές μας εμπειρίες. Για παράδειγμα, όταν ενοχλητικά συναισθήματα εμφανίζονται, δεν αναλύουμε την αιτία τους, αλλά τις βιώνουμε άμεσα και ερχόμαστε στο σημείο όπου είμαστε ικανοί να τις μετασχηματίσουμε. Για αυτό το λόγο, λέγεται ότι ο δρόμος αυτός δουλεύει με το καρπό ή το αποτέλεσμα και για αυτό είναι ένας πολύ γρήγορος δρόμος. Το αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται μέσα και από τους δύο δρόμους είναι το ίδιο: απελευθερωνόμστε από την δυστυχία και καθώς οι εσωτερικές ενοχλήσεις υποχωρούν πετυχαίνουμε την πραγμάτωση. Η διαφορά μεταξύ των δυο αυτών δρόμων, είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο εξασκούμαστε.
Ο δρόμος των Τάντρα αρχίζει από διαφορετικές θέσεις απ’ ότι ο δρόμος των Σούτρα. Αυτό το μονοπάτι ταιριάζει μόνο σε ασκητές με τις υψηλότερες ικανότητες, μιας και εργάζεται κατευθείαν με τα ενοχλητικά συναισθήματα χωρίς να αναλύει τις αιτίες τους. Από την άλλη πλευρά, λέγεται επίσης ότι σ’ αυτή την εκφυλισμένη εποχή που ζούμε, αυτό το μονοπάτι ταιριάζει στους ανθρώπους με τα ποιο δυνατά ενοχλητικά συναισθήματα. Ο λόγος είναι ότι αυτό το είδος των ανθρώπων δεν έχουν την υπομονή να συσσωρεύουν αρετή για μεγάλο χρονικό διάστημα και να εξασκηθούν στο δρόμο των Μποντισάτβα. Απλά δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Αν κάποιος πραγματικά μπορέσει να ασκηθεί στο δρόμο των Τάντρα και είναι ικανός να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του πνευματός του, είναι ένας πάρα πολύ γρήγορος δρόμος. Παρ’ όλα αυτά, κανένας δεν θα φθάσει στη Βουδότητα μέσα σε λίγες μέρες η χρόνια.
Πάντοτε λέγεται ότι η Βατζραγιάνα «δουλεύει» με τις ακάθαρτες εμπειρίες και τις μετασχηματίζει σ’ ένα καθαρό επίπεδο συνείδησης. Παρ’ όλα αυτά, δεν σημαίνει ότι αυτός ο μετασχηματισμός βασίζεται μόνο στη σκέψη ή την πίστη ότι τα πράγματα είναι αγνά. Πρόκειται για ένα αληθινό μετασχηματισμό. Για να μπορέσουμε να τον «βιώσουμε», χρειαζόμαστε τις “Τρεις Ρίζες» (πηγές) της ευλογίας, της εκπλήρωσης και της δραστηριότητας. Η ρίζα της ευλογίας είναι ο λάμα. Η ρίζα της εκπλήρωσης (Σίντις) είναι το Γιντάμ. Η ρίζα της δραστηριότητας είναι οι Προστάτες του Ντάρμα. Ο λάμα είναι ο ποιο σημαντικός από τις τρεις ρίζες. Τα γιντάμ και οι προστάτες είναι εκδηλώσεις του λάμα. Κανένας Προστάτης ή Γιντάμ δεν είναι διαχωρισμένος από το λάμα. Για αυτό το λόγο, ο λάμα έχει μια πολύ ειδική σημασία στην Βαρτζαγιάνα.
Για να το καταλάβουμε αυτό είναι ωφέλιμο να ξανακοιτάξουμε στο μονοπάτι των Σούτρα. Εδώ ο ασκητής στηρίζεται σ’ ένα δάσκαλο ή πνευματικό φίλο που του δείχνει τον δρόμο. Ασκείται σύμφωνα με τις εξηγήσεις του και με αυτό τον τρόπο προοδεύει μέσα από τα διάφορα επίπεδα των Μποντισάτβα και των Πέντε Δρόμων ( συσσώρευσης, ένωσης, όρασης, διαλογισμού, μη μάθησης ).
Στη Βατζραγιάνα, ο δάσκαλος έχει μια πολύ πιο σπουδαία σημασία. Ο ασκητής δεν τον βλέπει μόνο σαν κάποιο που του δείχνει απλά το δρόμο, αλλά σαν τον ίδιο τον Βούδα. Με αυτή την στάση, η ευλογία του λάμα μπορεί κατευθείαν να εισέλθει στο πνεύμα του ασκούμενου, να το ωριμάσει και να « ξυπνήσει» τη ροή του. Για να το καταφέρουμε αυτό, δυο πράγματα χρειάζονται. Από τη μία πρέπει κάποιος να ασκείται και από την άλλη να ανοιχτεί στον λάμα και πραγματικά να τον βλέπει σαν ένα Βούδα.
Στο μονοπάτι των Σούτρα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί με τις πράξεις μας. Προσπαθούμε να αποφεύγουμε όλες τις αρνητικές πράξεις και να πράττουμε μόνο θετικές. Επειδή όμως «συντροφευό-μαστε» συνέχεια από την άγνοια μας και έχουμε διάφορες ενοχλήσεις, δεν θα τα καταφέρουμε ποτέ και όλο και θα κάνουμε πάλι κάτι το αρνητικό. Το μονοπάτι των Σούτρα είναι τόσο μακρύ επειδή η πάλη για τη θετικότητα και οι ενοχλήσεις στο πνεύμα που μας ωθούν σε αρνητικές πράξεις, βρίσκονται μεταξύ τους πάντα σε σύγκρουση.
Απ’ την άλλη στο μονοπάτι των Τάντρα, υπάρχει ένα επιπρόσθετο στοιχείο σε σχέση με το λάμα. Στην αληθινή φύση του πνεύματος δεν υπάρχει σύγχυση : είναι ο τρόπος που βιώνουμε τα πράγματα που διακρίνεται από σύγχυση. Αν ανοίξουμε τον εαυτό μας με πλήρη εμπιστοσύνη στο λάμα και έτσι πάρουμε την ευλογία του, το πνεύμα μας θα οδηγηθεί στην ωριμότητα. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της δύναμης της ευλογίας, θα γίνουμε ικανοί να αναγνωρίσουμε την αληθινή φύση του πνευματός μας. Για αυτό το λόγο ο λάμα - η πηγή της ευλογίας - είναι τόσο σημαντικός στην Βατζραγιάνα και αποκαλείται « η Πρώτη Ρίζα.»
Για να πάρουμε όμως την ευλογία , είναι απαραίτητα κάποια πράγματα. Από την μία, χρειάζεται να αναπτύξουμε τέλεια εμπιστοσύνη και ολοκληρωμένη αφοσίωση προς το λάμα. Αυτό δεν αναφέρεται στον οποιοδήποτε λάμα. Αναφέρεται σ’ αυτόν που έχουμε διαλέξει και εξετάσει εκτενώς ανάμεσα σε πολλούς άλλους. Αναφέρεται στο λάμα προς τον οποίο είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να αναπτύξουμε ολοκληρωτική εμπιστοσύνη. Από την άλλη, ο λάμα πρέπει να εξετάσει τον ασκούμενο καλά, για να είναι σίγουρος ότι πραγματικά μπορεί να τον βοηθήσει.
Αν πετύχουμε αυτή την βεβαιότητα ότι μπορεί να έχουμε ένα ολοκληρωτικό άνοιγμα απέναντι σ’ ένα λάμα, θα αναπτύξουμε ακλόνητη εμπιστοσύνη. Πρέπει να είναι τόσο ακλόνητη και ακατάστρεπτη όπως ένα διαμάντι. Αν το καταφέρουμε αυτό, το αποτέλεσμα θα είναι να μην επηρεαζόμαστε και να μην ενοχλούμαστε πια από κοινές σκέψεις. Αυτή η ακλόνητη εμπιστοσύνη είναι επίσης ο λόγος για το όνομα «Βατζραγιάνα», το Διαμαντένιο Όχημα, επειδή αυτή είναι σαν ένα διαμάντι: Ακατάστρεπτη.
Πολλοί άνθρωποι λανθασμένα πιστεύουν ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός δασκάλου της Βατζραγιάνα και άλλων δασκάλων. Ένας κοινός δάσκαλος μπορεί να δείξει σε κάποιον το μονοπάτι με ένα τέλεια αγνό και καθαρό τρόπο, και να εξηγεί πως πρέπει να συμπεριφέρεται, πως είναι τα πράγματα, κ.λ.π. Ένας δάσκαλος της Βατζραγιάνα παρ’ όλα αυτά, δεν είναι κάποιος που δουλεύει και διδάσκει μόνο με τις λέξεις, αλλά σ΄ όλα τα επίπεδα. Με σωματική συμπεριφορά, με προφορικές διδασκαλίες και μέσα από την έμπνευση του πνευματός του, μπορεί να οδηγήσει τη ροή του πνεύματος των άλλων κατευθείαν προς την ωριμότητα και την απελευθέρωση. Μόνο κάποιος με αυτές τις ιδιότητες είναι ένας αυθεντικός δάσκαλος της Βατζραγιάνα. Υπάρχουν πολλοί κοινοί δάσκαλοι, αλλά μόνο λίγοι μπορούν να αποκαλούνται δάσκαλοι της Βατζραγιάνα.
Στην προσευχή του Ντόρτζε Τσανγκ2 αναφέρεται ότι η αφοσίωση είναι η κεφαλή του διαλογισμού. Πρόκειται για μία αφοσίωση που πρέπει να αναπτύσσουμε στη Βατζραγιάνα, τόσο ιδιαίτερη, που αναδύεται από μέσα μας τελείως ολοκληρωτικά και φυσικά και δεν είναι κάτι που έρχεται από την φαντασία μας ή μας έχει ξεγελάσει. Όταν αυτό συμβεί, οι κοινές σκέψεις καταλαγιάζουν μέσα από την ευλογία του λάμα και η εμπειρία του διαλογισμού αναδύεται φυσικά, χωρίς να κάνουμε καμία προσπάθεια για αυτό. Τότε η έμπνευση του σώματος του λόγου και του πνεύματος του λάμα μπορεί να μας επηρεάσει άμεσα.
Υπάρχει ένα ρητό από προηγούμενους δασκάλους των Καγκιού που λέει ότι οι προκαταρκτικές ασκήσεις - το Νοέντρο - είναι πιο βαθιές από τις άλλες ασκήσεις. Αυτή η δήλωση αναφέρεται πιο πολύ στο Γκούρου Γιόγκα παρά στους προστερνισμούς, στο Ντόρτζε Σέμπα ή στις προσφορές του μάνταλα, επειδή εδώ λαμβάνουμε την έμπνευση της ευλογίας του λάμα. Για ασκήσεις σαν τη Μαχαμούντρα ή για τις φάσεις ανάπτυξης του διαλογισμού των Γιντάμ ή για την ολοκλήρωση των διαλογιστικών σταδίων των Έξι Γιόγκα του Ναρόπα - που όλα αυτά βασίζονται στο Νοέντρο - είναι πάντοτε αναγκαίο να προετοιμάζουμε το πνεύμα μας σωστά. Αυτό συμβαίνει μέσα από την ευλογία που βιώνουμε στο Γκούρου Γιόγκα. Μόνο μέσα από αυτό, γινόμαστε ικανοί να μετασχηματίσουμε ακάθαρτες εμπειρίες σε καθαρές και να δουλέψουμε σωστά με τις άλλες ασκήσεις.
Η αφοσίωση που πρέπει να δείχνουμε προς το λάμα, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό συναίσθημα που νιώθουμε για ένα συγκεκριμένο δάσκαλο ο οποίος μας συμπεριφέρεται με ευχάριστο τρόπο. Αν ο λάμα χαμογελάει ή μιλάει με ευχάριστο τρόπο, ίσως αναπτύξουμε προς αυτόν ένα συναίσθημα αφοσίωσης, αλλά αυτό αποκαλείται « η ανάδυση ενός συναισθήματος που οφείλεται σε διάφορες συνθήκες.» Η πραγματική αφοσίωση παρ’ όλα αυτά, είναι ένα βαθύ εσωτερικό συναίσθημα ανεξάρτητο από τέτοιες εξωτερικές συνθήκες. Στην αρχή βέβαια, εξαρτάται ακόμα από εξωτερικές συνθήκες, μετά μετατρέπεται σ’ ένα εσωτερικό συναίσθημα που αναπτύσσεται ανεξάρτητα από εξωτερικές συνθήκες και στιγμιαίες εμπειρίες. Μόνο όταν η ολοκληρωτικά βαθιά αφοσίωση και αυτή η ακλόνητη εμπιστοσύνη έχουν αναπτυχθεί μπορεί η ευλογία να δουλέψει, με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε οι κοινές σκέψεις να ηρεμήσουν φυσικά. Υπάρχουν περιγραφές για τα σημάδια της αφοσίωσης: δάκρυα τρέχουν από τα μάτια και οι τρίχες του σώματος σηκώνονται όρθιες. Για να συμβεί όμως αυτό είναι αναγκαίο να έχει κάποιος σύνδεσμο με το λάμα του από πολλές προηγούμενες ζωές. Το να «χτίσεις» σε μία μόνο ζωή τέτοια σχέση είναι αδύνατο.
Μόνο όταν λάβουμε την αυθεντική ευλογία είμαστε σε θέση να πραγματώσουμε τον αυθεντικό καρπό, τις τέλειες επιτεύξεις, τα υψηλότερα Σίντις. Αν προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε ένα συναίσθημα τεχνητής αφοσίωσης και εμπιστοσύνης με το ζόρι, η ευλογία και η έμπνευση θα είναι φανταστικές και τεχνητές, το ίδιο και ο καρπός (αποτέλεσμα). Οι ίδιοι οι δάσκαλοι είναι απλά ανθρώπινα όντα. Έχουν ένα σώμα. Μερικές φορές βρίσκονται σε καλή ή κακή διάθεση, είναι θυμωμένοι, λυπημένοι, κ.λ.π. Χωρίς αληθινή εμπιστοσύνη και ακλόνητη αφοσίωση, μπορεί να επηρεαστούμε από αυτές τις καταστάσεις και να αισθανθούμε ανασφάλεια. Μπορεί να αναρωτηθούμε “γιατί η εμπειρία του διαλογισμού σήμερα δεν ήταν το ίδιο δυνατή με την χθεσινή’’ έτσι η εμπιστοσύνη μας γίνεται ασταθής και ανασφαλής. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα του γεγονότος, ότι η αφοσίωση και η εμπιστοσύνη δεν είναι ακόμα αληθινά ακλόνητες.
Όταν μιλάμε για κατάκτηση των υψηλότερων επιτεύξεων, δεν εννοούμε κάτι το εξωτερικό ή το καινούργιο. Ειναι η πραγμάτωση της φύσης του ίδιου μας του πνεύματος. Έχουμε πραγματώσει τις υψηλότερες επιτεύξεις, όταν είμαστε ελεύθεροι από όλες τις στιγμιαία μεταβαλλόμενες καταστάσεις και όταν έχουμε πραγματώσει το πνεύμα όπως αληθινά είναι.
Ευλογία είναι η ικανότητα να «φέρνουμε» στο πνεύμα των άλλων όντων την ωριμότητα και να τα απελευθερώνουμε. Η ευλογία δεν έχει καμία μορφή, ούτε κάποιο ιδιαίτερο σύμβολο έκφρασης. Αν και κατά τη διάρκεια των μυήσεων χρησιμοποιούνται διάφορα συμβολικά αντικείμενα, η πραγματική ευλογία είναι όταν είμαστε ελεύθεροι από την ιδέα ότι δεχόμαστε μία ευλογία και ότι κάποιος μας τη δίνει. Αυτή είναι η ύψιστη μύηση και η αληθινή ευλογία. Όλα τα άλλα είναι απλά μόνο σύμβολα και παραδείγματα για να λάβουμε την ευλογία.
-Η ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΕΥΛΟΓΙΑΣ-
του Tζάμγκον Κόνγκτρουλ Ρίνποτσε
Οι Βουδιστικές διδασκαλίες μπορούν να διαιρεθούν στο μονοπάτι των Σούτρα και στο μονοπάτι των Τάντρα. Το πρώτο βασίζεται στις αιτίες και το δεύτερο στο αποτέλεσμα. Και τα δυο χρησιμοποιούν από ένα μονοπάτι για να μας απελευθερώσουν από τις δυαδικές απόψεις και να μας φθάσουν στο επίπεδο της απελευθέρωσης.
Στο μονοπάτι των Σούτρα, πρώτα αναλύεται η αιτία για την δυαδική άποψη. Ανακαλύπτουμε ότι η ρίζα αυτής είναι η προσκολλημένη σ’ ένα “εγώ’’ άγνοιά μας. Τότε προχωρούμε σε παραπέρα ανάλυση. Όμως από που προέρχεται αυτή η ιδέα; Ποια είναι η ουσία της προσκόλλησης σε ένα εγώ; Ποια είναι τα σημάδια του; Ποια είναι η αιτία του, κ.λ.π; Τελικά, ερχόμαστε στο συμπέρασμα ότι η προσωπική μας ταυτότητα δεν έχει αληθινή ύπαρξη. Στο μονοπάτι των Σούτρα, αρχίζουμε με την κατανόηση ότι τώρα είμαστε σε ένα επίπεδο γεμάτο από δυστυχία και ψάχνουμε την αιτία αυτής της δυστυχίας. Ανακαλύπτουμε ότι η αιτία είναι οι διάφορες πράξεις που κάναμε στο παρελθόν. Αναρωτιόμαστε τι μας οδήγησε σ’ αυτές τις πράξεις και στα καρμικά τους αποτελέσματα. Ανακαλύπτουμε ότι η αιτία είναι τα ενοχλητικά συναισθηματά μας, που και αυτά προκλήθηκαν από τις δυϊστικές απόψεις μας και την προσκόλλησή μας σ’ ένα “εγώ’’. Έτσι, ερχόμαστε στο σημείο όπου αναγνωρίζουμε ότι η προσκόλληση στο “εγώ’’ είναι η αιτία όλων των εμπειριών μας.
Βασιζόμενοι σ’ αυτή την κατανόηση ακολουθούμε το μονοπάτι των Σούτρα που κυρίως περιλαμβάνει τους κανόνες πειθαρχίας σχετικά με το σώμα και το λόγο. Επίσης κατανοούμε την αμοιβαία αλληλεξάρτηση όλων των πραγμάτων και ότι αυτά δεν υπάρχουν από μόνα τους. Τρίτο προσπαθούμε να πετύχουμε μία αγαθοεργή στάση απέναντι στα άλλα όντα.
Για αυτό το λόγο προσεγγίζουμε το μονοπάτι των Σούτρα αναλύοντας τα πράγματα και ερευνώντας τις αιτίες. Βασιζόμενοι πάνω στην κατανόηση που προκύπτει απ’ αυτό, εφαρμόζουμε διαφορετικές μεθόδους. Φθάνουμε στο σημείο όπου απελευθε-ρωνόμαστε από την δυστυχία. Επιτυγχάνουμε την απελευθέρωση και το επίπεδο της πανσοφίας. Παρ’ όλα αυτά, αυτός ο δρόμος είναι πολύ μακρύς. Λέγεται ότι το μονοπάτι των Σούτρα χρειάζεται τρία ατέλειωτα κάλπα1 για να πετύχει την βουδότητα.
Στο μονοπάτι των Τάντρα, την Βαρτζαγιάνα, προχωρούμε με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο. Δεν αναλύουμε αιτίες, δουλεύουμε άμεσα με τις προσωπικές μας εμπειρίες. Για παράδειγμα, όταν ενοχλητικά συναισθήματα εμφανίζονται, δεν αναλύουμε την αιτία τους, αλλά τις βιώνουμε άμεσα και ερχόμαστε στο σημείο όπου είμαστε ικανοί να τις μετασχηματίσουμε. Για αυτό το λόγο, λέγεται ότι ο δρόμος αυτός δουλεύει με το καρπό ή το αποτέλεσμα και για αυτό είναι ένας πολύ γρήγορος δρόμος. Το αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται μέσα και από τους δύο δρόμους είναι το ίδιο: απελευθερωνόμστε από την δυστυχία και καθώς οι εσωτερικές ενοχλήσεις υποχωρούν πετυχαίνουμε την πραγμάτωση. Η διαφορά μεταξύ των δυο αυτών δρόμων, είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο εξασκούμαστε.
Ο δρόμος των Τάντρα αρχίζει από διαφορετικές θέσεις απ’ ότι ο δρόμος των Σούτρα. Αυτό το μονοπάτι ταιριάζει μόνο σε ασκητές με τις υψηλότερες ικανότητες, μιας και εργάζεται κατευθείαν με τα ενοχλητικά συναισθήματα χωρίς να αναλύει τις αιτίες τους. Από την άλλη πλευρά, λέγεται επίσης ότι σ’ αυτή την εκφυλισμένη εποχή που ζούμε, αυτό το μονοπάτι ταιριάζει στους ανθρώπους με τα ποιο δυνατά ενοχλητικά συναισθήματα. Ο λόγος είναι ότι αυτό το είδος των ανθρώπων δεν έχουν την υπομονή να συσσωρεύουν αρετή για μεγάλο χρονικό διάστημα και να εξασκηθούν στο δρόμο των Μποντισάτβα. Απλά δεν μπορούν να τα καταφέρουν. Αν κάποιος πραγματικά μπορέσει να ασκηθεί στο δρόμο των Τάντρα και είναι ικανός να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του πνευματός του, είναι ένας πάρα πολύ γρήγορος δρόμος. Παρ’ όλα αυτά, κανένας δεν θα φθάσει στη Βουδότητα μέσα σε λίγες μέρες η χρόνια.
Πάντοτε λέγεται ότι η Βατζραγιάνα «δουλεύει» με τις ακάθαρτες εμπειρίες και τις μετασχηματίζει σ’ ένα καθαρό επίπεδο συνείδησης. Παρ’ όλα αυτά, δεν σημαίνει ότι αυτός ο μετασχηματισμός βασίζεται μόνο στη σκέψη ή την πίστη ότι τα πράγματα είναι αγνά. Πρόκειται για ένα αληθινό μετασχηματισμό. Για να μπορέσουμε να τον «βιώσουμε», χρειαζόμαστε τις “Τρεις Ρίζες» (πηγές) της ευλογίας, της εκπλήρωσης και της δραστηριότητας. Η ρίζα της ευλογίας είναι ο λάμα. Η ρίζα της εκπλήρωσης (Σίντις) είναι το Γιντάμ. Η ρίζα της δραστηριότητας είναι οι Προστάτες του Ντάρμα. Ο λάμα είναι ο ποιο σημαντικός από τις τρεις ρίζες. Τα γιντάμ και οι προστάτες είναι εκδηλώσεις του λάμα. Κανένας Προστάτης ή Γιντάμ δεν είναι διαχωρισμένος από το λάμα. Για αυτό το λόγο, ο λάμα έχει μια πολύ ειδική σημασία στην Βαρτζαγιάνα.
Για να το καταλάβουμε αυτό είναι ωφέλιμο να ξανακοιτάξουμε στο μονοπάτι των Σούτρα. Εδώ ο ασκητής στηρίζεται σ’ ένα δάσκαλο ή πνευματικό φίλο που του δείχνει τον δρόμο. Ασκείται σύμφωνα με τις εξηγήσεις του και με αυτό τον τρόπο προοδεύει μέσα από τα διάφορα επίπεδα των Μποντισάτβα και των Πέντε Δρόμων ( συσσώρευσης, ένωσης, όρασης, διαλογισμού, μη μάθησης ).
Στη Βατζραγιάνα, ο δάσκαλος έχει μια πολύ πιο σπουδαία σημασία. Ο ασκητής δεν τον βλέπει μόνο σαν κάποιο που του δείχνει απλά το δρόμο, αλλά σαν τον ίδιο τον Βούδα. Με αυτή την στάση, η ευλογία του λάμα μπορεί κατευθείαν να εισέλθει στο πνεύμα του ασκούμενου, να το ωριμάσει και να « ξυπνήσει» τη ροή του. Για να το καταφέρουμε αυτό, δυο πράγματα χρειάζονται. Από τη μία πρέπει κάποιος να ασκείται και από την άλλη να ανοιχτεί στον λάμα και πραγματικά να τον βλέπει σαν ένα Βούδα.
Στο μονοπάτι των Σούτρα, πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί με τις πράξεις μας. Προσπαθούμε να αποφεύγουμε όλες τις αρνητικές πράξεις και να πράττουμε μόνο θετικές. Επειδή όμως «συντροφευό-μαστε» συνέχεια από την άγνοια μας και έχουμε διάφορες ενοχλήσεις, δεν θα τα καταφέρουμε ποτέ και όλο και θα κάνουμε πάλι κάτι το αρνητικό. Το μονοπάτι των Σούτρα είναι τόσο μακρύ επειδή η πάλη για τη θετικότητα και οι ενοχλήσεις στο πνεύμα που μας ωθούν σε αρνητικές πράξεις, βρίσκονται μεταξύ τους πάντα σε σύγκρουση.
Απ’ την άλλη στο μονοπάτι των Τάντρα, υπάρχει ένα επιπρόσθετο στοιχείο σε σχέση με το λάμα. Στην αληθινή φύση του πνεύματος δεν υπάρχει σύγχυση : είναι ο τρόπος που βιώνουμε τα πράγματα που διακρίνεται από σύγχυση. Αν ανοίξουμε τον εαυτό μας με πλήρη εμπιστοσύνη στο λάμα και έτσι πάρουμε την ευλογία του, το πνεύμα μας θα οδηγηθεί στην ωριμότητα. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της δύναμης της ευλογίας, θα γίνουμε ικανοί να αναγνωρίσουμε την αληθινή φύση του πνευματός μας. Για αυτό το λόγο ο λάμα - η πηγή της ευλογίας - είναι τόσο σημαντικός στην Βατζραγιάνα και αποκαλείται « η Πρώτη Ρίζα.»
Για να πάρουμε όμως την ευλογία , είναι απαραίτητα κάποια πράγματα. Από την μία, χρειάζεται να αναπτύξουμε τέλεια εμπιστοσύνη και ολοκληρωμένη αφοσίωση προς το λάμα. Αυτό δεν αναφέρεται στον οποιοδήποτε λάμα. Αναφέρεται σ’ αυτόν που έχουμε διαλέξει και εξετάσει εκτενώς ανάμεσα σε πολλούς άλλους. Αναφέρεται στο λάμα προς τον οποίο είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να αναπτύξουμε ολοκληρωτική εμπιστοσύνη. Από την άλλη, ο λάμα πρέπει να εξετάσει τον ασκούμενο καλά, για να είναι σίγουρος ότι πραγματικά μπορεί να τον βοηθήσει.
Αν πετύχουμε αυτή την βεβαιότητα ότι μπορεί να έχουμε ένα ολοκληρωτικό άνοιγμα απέναντι σ’ ένα λάμα, θα αναπτύξουμε ακλόνητη εμπιστοσύνη. Πρέπει να είναι τόσο ακλόνητη και ακατάστρεπτη όπως ένα διαμάντι. Αν το καταφέρουμε αυτό, το αποτέλεσμα θα είναι να μην επηρεαζόμαστε και να μην ενοχλούμαστε πια από κοινές σκέψεις. Αυτή η ακλόνητη εμπιστοσύνη είναι επίσης ο λόγος για το όνομα «Βατζραγιάνα», το Διαμαντένιο Όχημα, επειδή αυτή είναι σαν ένα διαμάντι: Ακατάστρεπτη.
Πολλοί άνθρωποι λανθασμένα πιστεύουν ότι δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ ενός δασκάλου της Βατζραγιάνα και άλλων δασκάλων. Ένας κοινός δάσκαλος μπορεί να δείξει σε κάποιον το μονοπάτι με ένα τέλεια αγνό και καθαρό τρόπο, και να εξηγεί πως πρέπει να συμπεριφέρεται, πως είναι τα πράγματα, κ.λ.π. Ένας δάσκαλος της Βατζραγιάνα παρ’ όλα αυτά, δεν είναι κάποιος που δουλεύει και διδάσκει μόνο με τις λέξεις, αλλά σ΄ όλα τα επίπεδα. Με σωματική συμπεριφορά, με προφορικές διδασκαλίες και μέσα από την έμπνευση του πνευματός του, μπορεί να οδηγήσει τη ροή του πνεύματος των άλλων κατευθείαν προς την ωριμότητα και την απελευθέρωση. Μόνο κάποιος με αυτές τις ιδιότητες είναι ένας αυθεντικός δάσκαλος της Βατζραγιάνα. Υπάρχουν πολλοί κοινοί δάσκαλοι, αλλά μόνο λίγοι μπορούν να αποκαλούνται δάσκαλοι της Βατζραγιάνα.
Στην προσευχή του Ντόρτζε Τσανγκ2 αναφέρεται ότι η αφοσίωση είναι η κεφαλή του διαλογισμού. Πρόκειται για μία αφοσίωση που πρέπει να αναπτύσσουμε στη Βατζραγιάνα, τόσο ιδιαίτερη, που αναδύεται από μέσα μας τελείως ολοκληρωτικά και φυσικά και δεν είναι κάτι που έρχεται από την φαντασία μας ή μας έχει ξεγελάσει. Όταν αυτό συμβεί, οι κοινές σκέψεις καταλαγιάζουν μέσα από την ευλογία του λάμα και η εμπειρία του διαλογισμού αναδύεται φυσικά, χωρίς να κάνουμε καμία προσπάθεια για αυτό. Τότε η έμπνευση του σώματος του λόγου και του πνεύματος του λάμα μπορεί να μας επηρεάσει άμεσα.
Υπάρχει ένα ρητό από προηγούμενους δασκάλους των Καγκιού που λέει ότι οι προκαταρκτικές ασκήσεις - το Νοέντρο - είναι πιο βαθιές από τις άλλες ασκήσεις. Αυτή η δήλωση αναφέρεται πιο πολύ στο Γκούρου Γιόγκα παρά στους προστερνισμούς, στο Ντόρτζε Σέμπα ή στις προσφορές του μάνταλα, επειδή εδώ λαμβάνουμε την έμπνευση της ευλογίας του λάμα. Για ασκήσεις σαν τη Μαχαμούντρα ή για τις φάσεις ανάπτυξης του διαλογισμού των Γιντάμ ή για την ολοκλήρωση των διαλογιστικών σταδίων των Έξι Γιόγκα του Ναρόπα - που όλα αυτά βασίζονται στο Νοέντρο - είναι πάντοτε αναγκαίο να προετοιμάζουμε το πνεύμα μας σωστά. Αυτό συμβαίνει μέσα από την ευλογία που βιώνουμε στο Γκούρου Γιόγκα. Μόνο μέσα από αυτό, γινόμαστε ικανοί να μετασχηματίσουμε ακάθαρτες εμπειρίες σε καθαρές και να δουλέψουμε σωστά με τις άλλες ασκήσεις.
Η αφοσίωση που πρέπει να δείχνουμε προς το λάμα, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα απλό συναίσθημα που νιώθουμε για ένα συγκεκριμένο δάσκαλο ο οποίος μας συμπεριφέρεται με ευχάριστο τρόπο. Αν ο λάμα χαμογελάει ή μιλάει με ευχάριστο τρόπο, ίσως αναπτύξουμε προς αυτόν ένα συναίσθημα αφοσίωσης, αλλά αυτό αποκαλείται « η ανάδυση ενός συναισθήματος που οφείλεται σε διάφορες συνθήκες.» Η πραγματική αφοσίωση παρ’ όλα αυτά, είναι ένα βαθύ εσωτερικό συναίσθημα ανεξάρτητο από τέτοιες εξωτερικές συνθήκες. Στην αρχή βέβαια, εξαρτάται ακόμα από εξωτερικές συνθήκες, μετά μετατρέπεται σ’ ένα εσωτερικό συναίσθημα που αναπτύσσεται ανεξάρτητα από εξωτερικές συνθήκες και στιγμιαίες εμπειρίες. Μόνο όταν η ολοκληρωτικά βαθιά αφοσίωση και αυτή η ακλόνητη εμπιστοσύνη έχουν αναπτυχθεί μπορεί η ευλογία να δουλέψει, με ένα τέτοιο τρόπο, ώστε οι κοινές σκέψεις να ηρεμήσουν φυσικά. Υπάρχουν περιγραφές για τα σημάδια της αφοσίωσης: δάκρυα τρέχουν από τα μάτια και οι τρίχες του σώματος σηκώνονται όρθιες. Για να συμβεί όμως αυτό είναι αναγκαίο να έχει κάποιος σύνδεσμο με το λάμα του από πολλές προηγούμενες ζωές. Το να «χτίσεις» σε μία μόνο ζωή τέτοια σχέση είναι αδύνατο.
Μόνο όταν λάβουμε την αυθεντική ευλογία είμαστε σε θέση να πραγματώσουμε τον αυθεντικό καρπό, τις τέλειες επιτεύξεις, τα υψηλότερα Σίντις. Αν προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε ένα συναίσθημα τεχνητής αφοσίωσης και εμπιστοσύνης με το ζόρι, η ευλογία και η έμπνευση θα είναι φανταστικές και τεχνητές, το ίδιο και ο καρπός (αποτέλεσμα). Οι ίδιοι οι δάσκαλοι είναι απλά ανθρώπινα όντα. Έχουν ένα σώμα. Μερικές φορές βρίσκονται σε καλή ή κακή διάθεση, είναι θυμωμένοι, λυπημένοι, κ.λ.π. Χωρίς αληθινή εμπιστοσύνη και ακλόνητη αφοσίωση, μπορεί να επηρεαστούμε από αυτές τις καταστάσεις και να αισθανθούμε ανασφάλεια. Μπορεί να αναρωτηθούμε “γιατί η εμπειρία του διαλογισμού σήμερα δεν ήταν το ίδιο δυνατή με την χθεσινή’’ έτσι η εμπιστοσύνη μας γίνεται ασταθής και ανασφαλής. Όλα αυτά είναι αποτελέσματα του γεγονότος, ότι η αφοσίωση και η εμπιστοσύνη δεν είναι ακόμα αληθινά ακλόνητες.
Όταν μιλάμε για κατάκτηση των υψηλότερων επιτεύξεων, δεν εννοούμε κάτι το εξωτερικό ή το καινούργιο. Ειναι η πραγμάτωση της φύσης του ίδιου μας του πνεύματος. Έχουμε πραγματώσει τις υψηλότερες επιτεύξεις, όταν είμαστε ελεύθεροι από όλες τις στιγμιαία μεταβαλλόμενες καταστάσεις και όταν έχουμε πραγματώσει το πνεύμα όπως αληθινά είναι.
Ευλογία είναι η ικανότητα να «φέρνουμε» στο πνεύμα των άλλων όντων την ωριμότητα και να τα απελευθερώνουμε. Η ευλογία δεν έχει καμία μορφή, ούτε κάποιο ιδιαίτερο σύμβολο έκφρασης. Αν και κατά τη διάρκεια των μυήσεων χρησιμοποιούνται διάφορα συμβολικά αντικείμενα, η πραγματική ευλογία είναι όταν είμαστε ελεύθεροι από την ιδέα ότι δεχόμαστε μία ευλογία και ότι κάποιος μας τη δίνει. Αυτή είναι η ύψιστη μύηση και η αληθινή ευλογία. Όλα τα άλλα είναι απλά μόνο σύμβολα και παραδείγματα για να λάβουμε την ευλογία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου